శ్రీనాధుడు
శ్రీనాధుడు ఒక గొప్ప కవి. పల్నాటి వీర చరిత్రము, భీమ ఖండము వంటి కావ్యాలను వ్రాశాడు. శ్రీనాధుడి కావ్యాలలోని పద్యాలూ, అతని చాటుపద్యాలూ చాలా ప్రాచుర్యాన్ని పొందాయి.
తెలుగు భాష గురించి శ్రీనాధుడి పద్యం
- జనని సంస్కృతంబు సకల భాషలకును
- దేశ భాషలందు తెలుగు లెస్స
- జగతి సౌభాగ్యసంపద తల్లికంటె
- మెచ్చుటాడుబిడ్డ మేలు కాదె!
పల్నాటి ప్రయాణంలో నీరు దొరకక ఇక్కట్లు పడుతూ ఇలా అన్నాడు
- సిరిగలవానికి చెల్లును
- తరుణులు పదియారువేల తగ పెండ్లాడన్
- తిరిపెమున కిద్దరాండ్రా
- పరమేశా గంగ విడుము పార్వతి చాలున్
(లక్ష్మీ వల్లభుడైనందున శ్రీనివాసుడు 16వేలమందిని పెళ్ళాడాడు. బిచ్చుమెత్తుకొనేవానికి ఇద్దరు భార్యలెందుకయ్యా! పార్వతిని నీవుంచుకొని గంగమ్మను మాకు ప్రసాదించు పరమేశ్వరా!)
అలాగే పలనాటి సీమలో పేదరికం వలన కళాపోషణకు అవకాశం కనిపించలేదు ఆయనకు. అందుకని
- రసికుడు పోవడు పల్నా
- డెసగంగా రంభయైన నేకులు వడకున్
- కుసుమాస్త్రుడైన దున్నును
- వసుధేశుండైన జొన్నకూడే కుడుచున్
మంచి కవిత్వం ఎలా ఉంటుందో వర్ణిస్తూ ఇలా అన్నాడు.
- హరచూడా హరిణాంక వక్రతయు, కాలాంతః స్ఫుర చ్చండికా
- పరుషోద్గాఢ పయోధరస్ఫుట తటీ పర్యంత కాఠిన్యమున్‌,
- సరసత్వంబును, సంభవించెననగా సత్కావ్యముల్‌ దిక్కులన్‌
- చిరకాలంబు నటించుచుండు, కవిరాజీగేహ రంగంబులన్‌అని!
శివుని తలపైనున్న చంద్రవంకలాగా వక్రత, మరో వంక ప్రళయకాల భీభత్సపు మహోత్సాహంతో బిగువెక్కిన చండికా పయోధరాల కాఠిన్యం, సరసత్వము కలిసి ఉంటేనే అది చిరకాలముండే కవిత్వము అవుతుంది.
